انواع پنکه و کاربرد هر کدام ؟

پنکه یکی از وسایل سرمایشی پرکاربرد است که از گذشته‌های دور تا همین امروز، هنوز توسط کاربران بسیاری استفاده می‌شود. خرید پنکه‌ های رومیزی یا سقفی را احتمالاً به یاد دارید؛ مدل‌هایی که به‌مرور یا جای خودشان را به دیگر وسایل سرمایشی دادند، و یا اینکه با مدل‌های جدیدتری از پنکه‌ها جایگزین شدند. امروزه همچنان از پنکه با هدف سرمایش یا تهویه محیط‌ استفاده می‌شود. در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع پنکه‌ بپردازیم؛ سپس کاربردهای هرکدام را بررسی کنیم و ببینیم برای هر محیطی باید از چه مدل پنکه‌ای استفاده کنید

پنکه چیست و چطور کار می‌کند؟

قبل از اینکه به سراغ بررسی انواع پنکه‌ برویم، لازم است با عملکرد اصلی پنکه‌ها و چگونگی کارکرد آن‌ها آشنا شویم. دو بخش اصلی پنکه اغلب موتور مغناطیسی و پره‌های آن است. این موتور مغناطیسی به کمک جریان الکتریسیته شروع به کار می‌کند و در یک جهت مشخص می‌چرخد. به طور معمول، این موتور دو تا سه پره فلزی یا پلاستیکی را به گردش درمی‌آورد. نتیجه این کار به جریان در آمدن هوای اطراف پنکه خواهد بود. درواقع پنکه هوا را در محیط‌های بسته به جریان می‌اندازد و کار تهویه هوا را به‌خوبی انجام می‌دهد.

• نکته: اگر سری به بازار بزنید، ممکن است با پنکه‌های بدون پره نیز روبرو شوید. پنکه‌های برجی و بدون پره، مدل‌های جدیدتری از انواع پنکه‌ها هستند که در ادامه به معرفی آن‌ها نیز می‌پردازیم.

به چرخش درآوردن پره‌ها عملکرد اصلی پنکه‌ است. در صنعت سرمایش از این عملکرد برای کاربردهای متعددی استفاده می‌شود؛ از تولید انواع سیستم‌های سرمایش خانگی و صنعتی گرفته تا تولید دستگاه‌های هواکش که فقط کاربردشان تهویه هوای محیط است. در این مقاله البته ما با هواکش‌ها کاری نداریم و هدفمان معرفی انواع پنکه‌های سرمایشی است.

 

ویژگی مشترک تمامی انواع پنکه های موجود در بازار، استفاده از آن‌ها در محیط‌های بسته است. این وسیله سرمایشی هوای اطراف را به جریان در می‌آورد و به این شکل باعث خنک‌شدن و تهویه مطبوع محیط می‌شود. پنکه‌ها را در درجه اول به دو دسته خانگی و صنعتی می‌توان تقسیم‌بندی کرد.

استفاده از پنکه در محیط‌های صنعتی

در محیط‌های صنعتی معمولاً رطوبت هوا باید کنترل شود. به همین خاطر نمی‌توان از وسایل سرمایشی متنوعی استفاده کرد. اینجاست که پای پنکه‌های صنعتی به بازار باز می‌شود. پنکه‌های صنعتی قدرت دمندگی بالایی دارند و وظیفه آن‌ها تهویه هوای محیط و خنک‌سازی آن است. پنکه‌های صنعتی گاهی به‌صورت پنکه سقفی و گاه به شکل هواکش‌های بزرگ طراحی می‌شوند.

استفاده از انواع پنکه در محیط‌های خانگی

در محیط‌های خانگی بحث کنترل رطوبت خیلی مطرح نیست؛ اما همچنان در برخی از موارد استفاده از انواع پنکه نسبت به دیگر وسایل سرمایشی ارجحیت دارد. برای مثال استفاده از کولرهای آبی در شهرهای با رطوبت بالا اصلاً جوابگو نیست. در نتیجه پنکه یک گزینه مطلوب برای سرمایش خواهد بود. البته فراموش نکنید که ظرفیت سرمایشی پنکه‌ها محدود است. در نتیجه، در شهرهای گرم و مرطوب استفاده از کولرهای گازی یا سایر سیستم‌های سرمایشی ارجحیت دارد.

مثال دیگری از کاربرد پنکه استفاده از آن‌ها در شهرهای معتدل است. اگر در شهرتان تابستان‌های خیلی گرمی ندارید، بهتر است از انواع پنکه‌ های مختلف برای سرمایش خانه کمک بگیرید؛ زیرا از نظر اقتصادی گزینه‌های به‌صرفه‌تری هستند. علاوه بر این، مصرف انرژی الکتریکی در پنکه‌ها خیلی کمتر از کولرهای آبی یا گازی است.

آشنایی با انواع پنکه‌ ها و کاربردهای آن‌ها

در ادامه قرار است به سراغ بررسی انواع پنکه های خانگی برویم. شرکت‌های سازنده در سال‌های اخیر مدل‌های متنوعی از انواع پنکه های خانگی را در بازار عرضه کرده‌اند که می‌توانید باتوجه‌به نیازتان اقدام به خرید آن‌ها کنید. اصلی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین انواع پنکه‌های خانگی به شرح زیر است:

پنکه‌ سقفی

متداول‌ترین نوع پنکه‌های خانگی، مدل‌های سقفی آن است. این پنکه‌ها قرار نیست اتاق‌ها را به‌صورت ویژه‌ای خنک کنند و باعث کاهش دمای محیط شوند؛ اما وقتی هوا را در محیط به جریان در می‌آورند و آن را به سمت پایین هدایت می‌کنند، باعث می‌شوند تا به‌نوعی احساس خنکی هوا در خانه ایجاد شود. به همین خاطر از پنکه‌های سقفی در شهرهایی با آب‌وهوای معتدل به‌وفور استفاده می‌شود.

نکته جالب این است که از برخی مدل‌های پنکه‌ سقفی برای گرمایش خانه نیز می‌توانید کمک بگیرید. این مدل‌ها قابلیت چرخش معکوس را دارند. در نتیجه اگر این قابلیت پنکه را فعال کنید، پنکه به‌جای اینکه هوا را به سمت پایین بدمد، آن را به سمت بالا می‌کشد و هوا را در داخل اتاق به جریان می‌اندازد. به این شکل جریان هوا یک‌دست شده و احساس گرمای یکنواختی در کل فضای اتاق احساس می‌شود. استفاده از پنکه‌های سقفی برای گرمایش محیط به صرفه‌جویی در مصرف سوخت و انرژی کمک می‌کند.

نکته دیگر در خرید پنکه سقفی، تنوع مدل‌های تولیدی آن است. این پنکه‌ها در مدل‌های تزئینی نیز تولید می‌شوند که باتوجه‌به دکوراسیون خانه می‌توانید اقدام به خرید آن‌ها کنید. پنکه‌های طرح چوب، پنکه‌های لوستر دار و مدل‌های تجهیز شده به LED از جمله پنکه‌های تزئیناتی موجود در بازار هستند.

پنکه‌های سقفی دو ایراد مهم نیز دارند. ایراد اول بحث سروصدای آن‌هاست. به جز صدای موتور که در اغلب مدل‌های جدید تا حد مطلوبی کم شده، صدای به حرکت درآوردن جریان هوا در سرعت‌های بالا می‌تواند اذیت‌کننده باشد. به همین خاطر قبل از خرید پنکه سقفی بهتر است میزان صدای تولیدی آن  را از فروشنده جویا شوید. ایراد بعدی پنکه‌های سقفی نیز دسترسی سخت به پره‌های آن است. این مسئله تمیزکاری پنکه را سخت می‌کند. ‌

پنکه پرتابل یا ایستاده

اگر نخواهید از پنکه‌های سقفی استفاده کنید، می‌توانید به سراغ پنکه‌های ایستاده یا همان پرتابل بروید. این مدل پنکه دارای یک پایه قابل تنظیم است که به شما اجازه تنظیم ارتفاع پنکه را می‌دهد. نکته دیگر ویژگی پرتابل بودن آن‌هاست؛ به‌نحوی‌که می‌توانید آن‌ها را از مکانی به مکان دیگر و از اتاقی به اتاق دیگر منتقل کنید. راه‌اندازی آسان، مجهز بودن به ریموت کنترل، امکان تنظیم دور چرخش پنکه و تنظیم ارتفاع از ویژگی‌های مثبت پنکه‌های ایستاده هستند.

از پنکه‌های ایستاده می‌توانید برای خنک‌کردن فضاهای متنوعی استفاده کنید؛ از اتاق‌های کوچک گرفته تا فضاهای بزرگ‌تر مانند سالن پذیرایی. انعطاف‌پذیری بالای این مدل‌ها و عرضه آن‌ها طرح‌ها و شکل‌های گوناگون باعث شده تا پنکه‌های پرتابل جزء مدل‌های پرفروش بازار باشند. در برخی از مدل‌ها حتی امکان جداسازی پایه پنکه و نصب آن روی دیوار خانه نیز وجود دارد. به این شکل علاوه بر یک پنکه ایستاده، می‌توانید یک پنکه دیواری نیز داشته باشید.

نکته دیگر در پنکه‌های ایستاده بحث نظافت آن‌هاست. این مسئله دیگر به‌سختی پنکه‌های سقفی نیست و به‌راحتی امکان‌پذیر است.

اگر قصد خرید پنکه ایستاده را دارید، به پارامترهایی مثل تعداد پره‌ها و ابعادشان، قدرت گردش هوا، توان پنکه و مواردی ازاین‌دست حتماً توجه کنید.